ADH1B (спирт дегидрогеназа 1В): ADH1B (спирт дегидрогеназа 1В): Энэ ген нь согтууруулах ундааг хортой дайвар бүтээгдэхүүн болох ацетальдегид болгон задалдаг ферментийг бий болгох зааварчилгааг өгдөг. ADH1B-ийн зарим мутаци нь энэ эвдрэл хэр хурдан гарахад нөлөөлж болно. ADH1B-ийн тодорхой мутацитай хүмүүс, ялангуяа Зүүн Азийн хүн амд түгээмэл байдаг хүмүүс архины солилцоог…
Category: Genetics and Evolution
Хүнд ч байдаг, хогийн ургамалд ч байдаг генүүд
Хүний генийн 18-20 орчим хувь нь ургамлын гентэй ижил төстэй байдаг. Эдгээр генүүд нь бүх амьд организмд нийтлэг байдаг эсийн үндсэн үйл ажиллагаанд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Хүн, ургамал хоёрын ижил төстэй генүүдийг үйл ажиллагаа, төстэй талуудаар нь ангилж үзвэл: ДНХ-ийн засварлах үүрэгтэй генүүд: Эдгээр генүүд нь бидний генетикийн материалын бүрэн…
Монгол хөх толбо ямар нэгэн гентэй холбоотой юу?
Монгол хөх толботой шууд холбоотой ген яг тодорхой болсон юм байхгүй байна. Гэсэн ч генетикийн зарим судалгааны дүнд хэд хэдэн генүүдийг холбоотой байж магадгүй юм гэсэн таамаг дэвшүүлж байгаа юм. Тэдгээрийг товчхон хүргэе. MITF: Энэ ген нь меланоцитын хөгжил, шилжилтэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Судалгаанаас үзэхэд Монгол спот үүсэхэд MITF-ийн оролцоо…
Солгой хүний генетикийн онцлог, тэднийг илтгэх генийн мутациуд
Солгой гартай болох нь яг удамшлын шалтгаантай үгүй нь одоог хүртэл тодорхойгүй байгаа ч судалгаагаар энэ нь хэд хэдэн ген, мөн хүрээлэн буй орчны хүчин зүйлээс шалтгаалдаг нарийн төвөгтэй шинж чанартай болохыг судалгаагаар тогтоожээ. Одоогоор бидний мэдэж байгаа зүйлүүдийг тоймлон хүргэе. Генетик хүчин зүйл талаас бол хэд хэдэн ген хамааралтай…
Төв Азийн хүн ам бусад бүс нутгийн хүн амтай харьцуулахад генетекийн хувьд маш өвөрмөц
Төв Азийн хомо сапиенсийн популяциуд нь хөрш зэргэлдээх популяциудаас удаан хугацаагаар тусгаарлагдсан, зөвхөн өөр хоорондоо селекци явагдаж ирсэн тул өвөрмөц генетик шинж чанартай байдаг. Генийн хэд хэдэн мутаци нь Төв Азийн хүн амын өвөрмөц шинж чанарыг илтгэдэг болох нь тогтоогдсон бөгөөд энэ нь тэдний өвөрмөц шинж чанар, зарим нэг өвчинд…
Хоол хүнс хүний генэнд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?
Хоол хүнс хүний генд хэд хэдэн янзаар нөлөө үзүүлж байдаг. Хоол, шим тэжээл болон бусад хүчин зүйлс генийн үйл ажиллагаанд хэрхэн нөлөөлдөгийг судалдаг шинжлэх ухааныг nutrigenomics гэдэг. Генийн үйл ажиллагаа нь уураг үүсгэхийн тулд генийг идэвхижүүлэх аль эсвэл идэвхигүй болгох үйл явц юм. Nutrigenomics-ийн судалгаагаар хоол хүнсүүд нь генэнд янз…
Клиник үхэлд орсон хүний яриа №2: Маш урт цагаан хонгил
С: Би маш чимээгүй байдалд сэрлээ. Манай палатны хүмүүсийн яриа сонсогдохгүй, эвгүй нам гүм байдалд оров. Нүдээ нээхийг оролдсон ч зовхи нээгдэхгүй, ямар нэгэн хариу үйлдэл байхгүй байв. Бие яг л ямар нэгэн хүнд зүйл дарагдсан мэт мэдрэмж төрж байв. Би өөрийгөө сандарч байгааг мэдэрч байсан. Энэ хачирхалтай байдлаас гарахын…
Намхан хүмүүс зүрх судасны өвчлөл, цус харвалт, 2-р хэлбэрийн шихрийн шижин болон зарим төрлийн хорт хавдраар өвчлөх магадлал өндөр
Судалгаанаас харахад намхан хүмүүс өндөр хүмүүстэй харьцуулахад дараах өвчнүүдээр өвчлөх магадлал өндөр байдаг. Яагаад намхан хүмүүс эдгээр өвчнөөр өвчлөх магадлал өндөр байдаг нь тодорхойгүй байна. Гэсэн хэдий ч эдгээр эрсдэлийг мэдэж байх нь чухал бөгөөд ингэснээр эдгээр өвчнөөр өвчлөх эрсдэлээ бууруулах арга хэмжээ авах боломжтой. Г.Эрдэнэбаяр
“Цус шинжээч” нартаа шипи өгье: Монгол, Хятад хүмүүсийн генетикийн зарим ялгаа
За нэг мааз ч юм шиг, биш ч юм “балиар” сэдвээр жаахан юм хамж чимээд биччихье. Би уул нь бол хүний ганцхан зүйл байдаг гэдэгт итгэдэг, /бүх биологич нар л hom sapiens гэдэг ганц зүйл байгаа гэдэгт итгэж байгаа л даа/ “эрлийз хүн” гэсэн нийгмийн томъёололын эсрэг байдаг. Гэхдээ биологийн…
Монголчуудын генетикийн 5 онцлог
Ямар ч биологийн төрөл зүйлийн популяцийн бүлэг бүр өөр бусад популяциас ялгарах, тухайн популяциа илэрхийлж чадах, тодорхой генетикийн өөрчлөлттэй байдаг. Эдгээр өөрчлөлтүүд нь тухайн популяцид давуу болон сул талыг үүсгэж болно. Монголчуудын дунд түгээмэл тохиолддог, генетикийн суурь шалтгаантай таван онцлогийг авч үзье. Нэгдүрээрт: Лактоз тэсвэрлэх чадвар Монголчуудад лактоз тэсвэрлэх чадвартай…